^{گفت‌وگو با سرپرست پلیس ساختمانی منطقه 2}
از ما حمایت نمی‌شود

 ناصر صبحی
بحث تصرفات و ساخت‌و‌سازهای غیرقانونی همیشه یکی از مشکلات حاشیه‌ی شهرهاست. سیرجان در تقسیم‌بندی شهرداری دارای دو منطقه است و منطقه 2  بیشترین میزان ساخت‌و‌ساز غیرمجاز و تصرف را به خود اختصاص داده است. وظیفه برخورد با چنین مواردی بر عهده پلیس ساختمانی است اما شایعات زیادی در مورد عملکرد پلیس ساختمانی وجود دارد که حول محور گرفتن رشوه جهت نادیده گرفتن تخلفات دور می‌زند. به همین بهانه به سراغ میثم محمودی؛ معاون خدمات شهر منطقه 2 شهرداری سیرجان رفتیم. او حدود 4 ماه است که به این سمت منصوب شده و در عین حال سرپرستی پلیس ساختمانی این منطقه را نیز بر عهده دارد. محمودی بسیار کم حرف است و به سخن درآوردنش مشکل. او می‌گوید بیشتر ساخت‌و‌سازها روی اراضی با کاربری سفید یا کشاورزی هستند و فقر را یکی از عوامل زیاد بودن ساخت‌و‌ساز غیرقانونی در منطقه 2 می‌داند. او وجود شایعات پیرامون رشوه‌گیری ماموران پلیس ساختمانی را شنیده اما تاکید دارد تاکنون هیچ موردی از اخذ رشوه اثبات نشده است. از نظر او این شایعات برای خراب کردن وجهه پلیس ساختمانی مطرح می‌شود. محمودی شایعه رشوه‌گیری را تنها یکی از موارد مشکلات مربوط به پلیس ساختمانی می‌داند: «وقتی برای جلوگیری از ساخت‌و‌ساز غیرمجاز می‌رویم، خیلی برای‌مان دشمن‌تراشی می‌شود. نگران خانواده‌های‌مان هستیم که ضربه نخورند. من خودم یک بار برای جلوگیری از ساخت‌و‌ساز غیرمجاز در خیابان ابوذر غفاری رفته بودم که با بلوک به سرم ضربه زدند و به اتاق عمل رفتم. دوست دارم حمایت شویم. می‌گویند اگر طرف ملک من بیایی، خانه‌ات را بر سرت خراب می‌کنیم. امنیت جانی هم اصلا نداریم. ماموران ما حتا یک باتوم ندارند که اگر درگیری پیش آمد بتوانند از خودشان دفاع کنند. ما از مردم می‌خواهیم بی‌احترامی و تهدید نکنند. ما هم جزوی از آنان هستیم».
 آیا میزان یا مساحت اراضی غیرمجازی که در آن ساخت‌و‌ساز شده در اختیار دارید؟
در سال 97 تعداد 202 قطعه رفع تصرف داشتیم؛ به مساحت 95 هکتار. در شش ماه اول سال 98 هم 65 هکتار رفع تصرف در 115 قطعه داشتیم.
این اراضی بیشتر متعلق به کدام مناطق هستند؟
حاشیه شهر مثل حسین‌آباد باقری، امین‌آباد، فردوس‌آباد و... بیشترین موارد در این مناطق هستند که با حصارکشی اراضی کشاورزی سعی در تصرف دارند.
 پس به طور مرتب کشف تصرف دارید؟
نیروهای ما به طور 24 ساعته در حال گشت‌زنی هستند. بدون تعطیلی 12-24 گشت می‌زنند. تنها ارگانی که به این شکل منظم گشت‌زنی دارد، شهرداری است.
 چه تعداد نیرو دارید؟
دو سال پیش حدود 26 نفر بود اما یک سالی هست که نیرو کم شده و به 10 نفر رسیده است.
 یعنی همان کار با تعداد نیروی کمتر.
بله.
 طبیعتا این باعث می‌شود...
ساخت‌و‌ساز غیرمجاز بیشتر و امکان جلوگیری کمتر می‌شود. در مسئله ساخت‌و‌سازها درگیری زیاد است و نیاز به نیروی بیشتر داریم ولی متاسفانه تعداد نیرو کم است.
 در این مورد با شهردار صحبت کردید؟
بله. در حال پیگیری هستند تا نیروهایی که دو سال پیش این‌جا بودند، دوباره برگردند.
 آن 16 نیرو به کدام بخش‌ها رفتند؟
سازمان‌های اطراف شهرداری. مثلا مدرک گرفتند و رفتند.
 این افراد روز اول تحت عنوان نیروی پلیس ساختمان استخدام شدند؟
بله.
 اما سِمَت بهتری گیرشان آمد؟
بله.
 یکی از شایعاتی که در مورد پلیس ساختمانی مطرح می‌شود، بحث رشوه‌گیری است.
مرتبا این حرف و حدیث هست که پلیس ساختمانی پول می‌گیرد. اگر پلیس ساختمانی از ساخت‌و‌ساز جلوگیری کند، می‌گویند حتما باج می‌خواسته و نداده‌اند. اگر هم ساخت‌و‌سازی از چشم بچه‌های ما پنهان بماند، می‌گویند حتما پلیس ساختمانی پول گرفته. ما مرتب این حرف‌ها را می‌شنویم. اگر کسی بخواهد خدایی کار کند، باز هم حرف و حدیث پشت سرش هست.
 در مدت زمانی که مسئولیت این بخش را به عهده گرفتید، موردی از شکایت پیرامون تقاضای رشوه نداشتید؟
اینجا در خصوص رشوه مرتب حرف و حدیث هست.
 یعنی مواردی بوده که افراد آمدند و شکایت کردند که مامور شما تقاضای رشوه داشته؟
بله.
 این موارد به کجا ختم شده است؟
بعد از رسیدگی به هیچ‌کجا. مدرک که نداشتند. زبانی آمدند و گفتند فلان مامور تقاضای پول کرده اما چون من پول ندادم، جلوی کار من را گرفته. کسی تاکنون با مدرک نیامده که حرفش را بتواند ثابت کند.
برای چنین موردی چه مدرکی مورد نظر شماست؟ وقتی ماموری پول بخواهد، من چگونه می‌توانم علیه او مدرک جور کنم؟
مثلا اگر شماره کارت بدهند این خودش می‌تواند مدرک باشد یا فیلم بگیرند. یعنی باید ثابت شود که فلان مامور تقاضای رشوه کرده.
 مامورانی که از آن‌ها شکایت شده، از طرف شما مورد بازخواست قرار می‌گیرند؟
بله. وقتی کسی شکایت می‌کند، ما کاملا جوانب را بررسی می‌کنیم.
 و تا به حال به موردی برنخوردید؟
نه.
 سنوات قبل از شما چطور؟
نه. چنین موردی نداشتیم.
 گفتید در مورد رشوه همیشه شایعات وجود داشته اما گاهی مواردی هستند که از نظر منطقی انسان را دچار شک می‌کنند. می‌بینید در یک منطقه و در یک ردیف، همه ساخت‌و‌ساز داشته‌اند اما مثلا یکی دو مورد به مشکل برخورده‌اند. ماجرا چیست؟ آ‌نهایی که ساخته‌اند، چطور توانستند این کار را بکنند و آن‌ها که نتوانسته‌اند ماجرای‌شان چیست؟
این‌ها برمی‌گردد به رییس و رؤسای قبل. مثلا کسی آشنا داشته و چشم‌پوشی کرده‌اند و ساخته شده. حالا طرف می‌گوید خانه بغلی من ساخته شده و من هم باید بسازم. یا خودتان بگذارید بسازم یا من به زور و از هر طریق که شده می‌سازم.
 این به زور ساختن به چه شکل است؟
بستگی دارد. مثلا زمینی هست و می‌آیند وسطش می‌نشینند و کم‌کم شروع به ساخت می‌کنند. مامور هم که به سراغ‌شان می‌رود، شروع می‌کنند به فحاشی. نیروها هم چون از آن‌ها حمایتی نمی‌شود، خیلی خودشان را وارد درگیری نمی‌کنند و فرد به تدریج ساختمانش را می‌سازد.
 مسئولیت عدم حمایت از پلیس ساختمانی با چه کسانی است؟ چه افرادی باید بیایند پشت ماموران پلیس ساختمانی تا بتوانند ماموریت‌شان را انجام دهند؟
یکی از موارد، ماموران نیروی انتظامی هستند که باید محکم پشت ماموران شهرداری باشند. مورد دیگر هم واحد حقوقی و سایر مسئولان شهرداری هستند.
 واحد حقوقی شهرداری در مورد این درگیری‌ها از شما حمایت نمی‌کند؟
اصلا.
 دلیلش چه است؟
نمی‌دانم به خدا. به ما می‌گویند درگیر نشوید. بروید اگر توانستید جلوگیری کنید و اگر نتوانستید، بدهید کمیسیون ماده 100. یعنی باید متراژ کنیم و بدهیم کمیسیون ماده 100. می‌گویند اصلا خودتان را درگیر نکنید. مشکل ساخت‌و‌ساز غیرمجاز در منطقه 1 و 2 خیلی متفاوت است. در منطقه 1 اصلا ساخت‌و‌ساز غیرمجاز ندارند ولی منطقه 2، 100 برابر ساخت‌و‌ساز دارد. همه حاشیه‌نشین و از قشر فقیر هستند. همه زمین ارزان با کاربری سفید یا کشاورزی گرفته‌اند و به زور و با بدبختی می‌سازند.
 اکثر زمین‌هایی که به کمیسیون ماده 100 می‌روند، ساخته خواهند شد یا اجازه ساخت را خواهند گرفت؟
بله دیگر. اگر آن‌جا موافقت کنند، دیگر تمام است.
 در مورد مشکل عدم حمایت از ماموران پلیس ساختمان، خاطرم هست شهردار منطقه 2 در مصاحبه با ما گفتند یک‌بار برای جلوگیری از ساخت‌و‌ساز غیرمجاز رفته بودند و چاقو زیر گلوی ایشان گذاشته شده بود؟
دقیقا. من بودم. مورد بوده در انتهای غدیر مکی‌آباد که فرد با آتش تند  آمد و با چاقو تهدید کرد. زنگ زدیم نیروی انتظامی، آن فرد فرار کرد رفت توی خانه و هرچه در زدیم دیگر بیرون نیامد.
 ماجرا در نهایت به کجا رسید؟
هیچی. یک صورت جلسه نوشتیم که واحد حقوقی باید پیگیری کند. باید از ما حمایت شود اما نمی‌شود. فقط می‌گویند چرا ساخت‌و‌ساز شده.
 شنیدم ماموری که نیروی انتظامی همراه شما می‌فرستد، صرفا یک سرباز با باتوم است که عملا اگر درگیری اتفاق بیفتد، کاری از دستش برنمی‌آید.
بله. ما با نیروی انتظامی قرارداد داریم و در طول سال دو تا سرباز به هر منطقه می‌دهند اما کاری از دست سرباز برنمی‌آید. مثلا ما در مورد ساخت‌و‌سازها به خصوص شب‌ها که می‌رویم می‌بینیم 20 تا 30 جوان روی مورد هستند. با یک سرباز نمی‌توانیم جلوی کار را بگیریم. وقتی به نیروی انتظامی برای کمک زنگ می‌زنیم، اولا که نمی‌آیند و می‌گوید خودتان سرباز دارید. بعد هم که می‌گوییم درگیری شده و چاقو دارند و با هزار بدبختی راضی‌شان می‌کنیم که بیایند، محکم برخورد نمی‌کنند. فقط صورتجلسه‌ای می‌نویسند و می‌روند. اصلا یکی دو ساعت اول که نمی‌آیند. بعد هم که می‌آیند، کاری نمی‌کنند.
 در مسئله تصرفات، پیش آمده که مسئولان شهری دخالت و توصیه به چشم‌پوشی کنند؟
نه، نشده.
 چند ماه پیش در شورای شهر جلسه‌ای پیرامون گسترش محدوده شهری برگزار شد. در آن جلسه یکی از مسئولان کرمانی حضور داشت و در مورد تصرفات غیرقانونی در حاشیه شهرها می‌گفت طبق تحقیقاتی که اداره اطلاعات کرمان انجام داده، متوجه شده‌اند برخی از موارد تصرف به صورت سازماندهی شده و از طرف افراد خاصی هست. یعنی یک عده به چشم کسب‌و‌کار به تصرف غیرقانونی نگاه می‌کنند و مثلا در چندین نقطه از مناطق مختلف حاشیه‌ای شروع به تصرف و ساخت‌و‌ساز غیرقانونی می‌کنند و منتظر می‌مانند تا با گسترش محدوده شهر، این تصرفات غیرقانونی را به چند برابر سود به فروش برسانند. در سیرجان هم نمونه این افراد وجود دارند؟
بله، داریم.
 یعنی افرادی وجود دارند که در این کار سابقه‌دار هستند؟
بله. مورد بوده معرفی کردیم و حکم جلب را گرفتیم. آقای دادستان روی تغییر کاربری خیلی حساس است و پیگیری می‌کند.
 برای تاکید می‌پرسم. یعنی افرادی هستند که نه از روی نیاز بلکه برای کسب درآمد دست به این کار می‌زنند؟
بله.
 درصد فراوانی این عده چقدر است؟
تعداد کمی هستند ولی وجود دارند.
 اگر کار پلیس ساختمانی برون‌سپاری شود و مثلا به یک شرکت دارای امکانات سپرده شود، نتیجه بهتر نخواهد شد؟
نه، چون در این کار راحت می‌شود رشوه گرفت. اگر بدهند بخش خصوصی بدتر خواهد شد. شهرداری اگر حمایت شود، بهتر می‌تواند کار کند.
 شما کمبود نیرو و نبود حمایت را جزو مشکلات مهم پلیس ساختمانی دانستید. از طرفی گفتید با شهردار هم در مورد این مشکلات صحبت کردید. پاسخ شهردار چه بود؟
ایشان پیگیر هستند. مدتی پیش در مورد نیروها صحبت کردیم. قول دادند در این ماه نیرو داده شود.
 رسیدگی به نخاله‌های ساختمانی هم جزو وظایف شماست؟
بله.
 زیاد دیده می‌شود که نخاله‌ها در سطح شهر به مدت طولانی رها شده‌اند. دلیل چیست؟
متاسفانه گاهی به این شکل است که فردی ساخت‌و‌ساز کرده اما نخاله‌ها را به گردن نمی‌گیرد. مثلا نخاله‌ها را جلوی ساختمان خودش نمی‌ریزد یا به طور مثال در ابتدای کوچه می‌ریزد و می‌گوید مال من نیست.
 اگر جلوی ساختمان خودشان باشد چطور؟
این موارد آمده‌اند و فیش پرداخته‌اند و مرتب دارد بارگیری می‌شود.
 آیا فردی که در حال ساخت‌و‌ساز است می‌تواند تحت این عنوان، پیاده‌رو یا مسیر عبور را با ریختن مصالح سد کند؟
حق ندارند مسیر کامل را استفاده کنند. فقط یک متر. مثلا اگر گودبرداری داشته باشند تا یک متر از حریم را می‌توانند نوار زرد بگذارند و تا یک یا دو هفته مهلت بگیرند و بعد باید معبر را آزاد کنند. این‌گونه نیست که بخواهند شش‌ ماه یا یک سال معبر را سد کنند.
 با این وجود موارد زیادی از ماندن طولانی نخاله در شهر دیده می‌شود. دلیل چیست؟
به دلیل کمبود نیرو است. نیروهای ما بیشتر در حاشیه‌های شهر دنبال تصرفات و ساخت‌و‌سازها هستند. درون شهر اگر گزارشی شود یا وقت پیدا کنند، دوری می‌زنند اما تمرکز روی حاشیه شهر است.
 مردم موارد مربوط به تصرفات، ساخت‌و‌ساز غیرمجاز یا انباشت نخاله را چطور می‌توانند اطلاع دهند؟
از طریق شماره 137 تمام این موارد را می‌توانند خبر دهند.
 دیده شده گاهی نخاله‌های عملیات‌های عمرانی شهرداری هم چند روزی در خیابان رها می‌شوند.
بعضی اوقات این اتفاق می‌افتد و مثلا به دلیل خرابی دستگاه کار به تاخیر می‌افتد اما اصولا به طور منظم جمع می‌شوند.