روایت یک شاهد

عادت کرده‌ایم که هر چند روز یک بار سیرجان با یک اتفاق بر روی آنتن‌های خبری دنیا برود و این بار هم بی‌تدبیری مسئولان دلیل آن بود. پنج‌شنبه‌شب به یک‌باره مسئولان دولتی با افزایش قیمت بنزین به مردم شبیخون زدند. اینکه افزایش سه برابری قیمت بنزین آزاد آن هم در شرایط رکود و تورم کنونی، چه بر سر مردم می‌آورد را باید کارشناسان اقتصادی پاسخ دهند. این افزایش ناگهانی قیمت بنزین بخش‌های عمده‌ای از مردم را به شدت عصبانی کرده است. همین موضوع اعتراض‌هایی را به همراه داشت و سیرجان هم از این قاعده مستثنی نبود. جمعه‌شب چند ده‌نفر از سیرجانی‌ها میدان پلیس‌راه را مسدود کردند و پای فرمانده انتظامی استان هم برای آرام کردن این اعتراض‌ها به سیرجان باز شد. البته این حضور آرامشی به همراه نداشت و اوضاع با کشته و زخمی شدن چند نفر از معترضان کنترل شد.
 ماجرا از زبان یک شاهد عینی
یکی از افرادی که در صحنه حضور داشت به پاسارگاد گفت: ساعت هفت‌و‌نیم عصر با خبر شدم که قرار است مردم در چهارراه‌اشکذری و پلیس‌راه برای افزایش قیمت بنزین اعتراض کنند. علی حدود ساعت هفت‌و‌چهل دقیقه به چهارراه اشکذری رفت ولی فقط نیروهای پلیس ایستاده بودند و خبری از مردم نبود. او ده دقیقه به هشت به پلیس‌راه رسید و دید جمعیتی آنجا ایستاده و در حال شعار دادن هستند. علی ادامه داد: مردم جاده‌های منتهی به پلیس‌راه را از سمت مکی‌آباد، جاده بندرعباس و از طرف نجف‌شهر بسته بودند. پلیس هم یکی از لاین‌ها را به سمت میدان تره‌بار بسته بود. علی افزود: دورتادور میدان و جلو پلیس راه پر از آدم بود و پلیس سیرجان هم جلوی شرکت نفت ایستاده بود ولی کاری به مردم نداشت. مردمِ عصبانی چندین لاستیک آتش زده و شعار می‌دادند. یکی از مسئولان انتظامی هم آمد و سخنرانی کرد اما مردم بیشتر شعار دادند و او صحنه را ترک کرد. اگر کسی با گوشی‌اش فیلمبرداری می‌کرد مردم گوشی تلفن همراهش را می‌شکستند و البته چند گوشی را هم شکستند. حدود ساعت هشت‌و‌نیم جمعیت به سمت جایگاه سوخت ابتدای جاده بندرعباس حرکت کردند. در بین راه شیشه‌های اتاقک نگهبانی شرکت نفت را شکستند. وقتی آتش‌نشانی سیرجان می‌خواست برای خاموش کردن بیاید مردم عصبانی سنگ زدند و جلوی آن را گرفتند و نگذاشتند بیاید، آتش‌نشانی شرکت نفت آمد و اتاقک‌های شرکت نفت را خاموش کرد. علی گفت: مردم به جایگاه سوخت رسیدند و هیچ‌کس داخل جایگاه سوخت حضور نداشت. به نظر می‌رسد قبل از اعتراض‌ها پمپ‌های بنزین را از کار انداخته بودند. مردم وقتی رسیدند، کپسول‌های آتش‌نشانی را خالی کردند، چند نفر از آنها داخل دفتر جایگاه رفتند و اتاق را خراب کردند و دو عابربانک را هم شکستند. با کپسول‌های آتش‌نشانی به پمپ‌ها آسیب زدند. آنها اتاقک برق جایگاه را هم به آتش کشیدند. ساعت از ده گذشته بود و شعارها جلوی شرکت نفت زیاد شده بود و مردم شعار می‌دادند. علی ادامه داد: ما از کانون اصلی اعتراض‌ها فاصله داشتیم ولی ساعت از ده و نیم گذشته بود که صدای تیراندازی از جلوی شرکت نفت آمد و یکی تیر خورد و کشته شد و چند نفر هم زخمی شدند. آن موقع مردم به طرف ماشین‌ها فرار کردند و جمعیت متفرق شد.
 پاسخگویی ناقص
 تا ظهر روز بعد هیچ‌کدام از مسئولان در رابطه با این اتفاق واکنشی نشان نداد و بعد هم فرماندار سیرجان به عنوان رییس شورای تامین در یک گفت‌وگوی تصویری توضیحات ناقصی ارایه کرد و معلوم نشد چه اتفاقی افتاده و چه کسی مقصر تیراندازی است. شفاف صحبت نکردن مسئولان به بی‌اعتمادی مردم دامن می‌زند.
 تکرار یک حادثه
  چند سال پیش و در جریان اعدام دو سارق مسلح چند نفر از دوستان و بستگان آنها دست به اغتشاش زدند و این دو اعدامی را فراری دادند. ماموران انتظامی حاضر در صحنه بدون در نظر گرفتن عواقب به ‌روی مردم آتش گشودند و چهار نفر را کشته و تعدادی را هم زخمی کردند. البته پس از آن حادثه هم مسئولان امنیتی استان (جواد کمالی معاون سیاسی استاندار) گفتند که عوامل بیگانه در این تیراندازی دخیل بودند و بعد هم مشخص شد که این موضوع واقعیت ندارد. مثل اینکه این بار هم همان سناریو در حال تکرار است و فرماندار سیرجان در گفت‌وگو با پاسارگاد عنوان کرده افرادی در آنجا حضور داشتند که مست بودند و اسلحه داشتند و به نظر می‌رسد آنها شلیک کرده‌اند.
 باید جلوی معترضان گرفته می‌شد
ما در مورد صحت گفته‌ی فرماندار سیرجان قضاوت نمی‌کنیم، اما اگر چنین موضوعی صحت داشته باشد مردم منتظر شناسایی و دستگیری ضاربان هستند.
 اینکه معترضان قصد داشتند داخل شرکت نفت بروند و اگر به انبارهای سوخت داخل این شرکت آسیبی وارد می‌شد نصف شهر در آتش می‌سوخت دلیل قانع‌کننده‌ای است که جلوی‌شان گرفته شود و قطعا هر عقل سلیمی هم آنجا بود جلوی این معترضان را می‌گرفت. اما اگر ماموران انتظامی به سمت مردم شلیک کرده‌اند‏، این نوع جلوگیری چقدر در کنترل خشم مردم و آرام کردن آنها موثر است؟ شلیک به مردم باید آخرین راه باشد، آن هم زمانی که فاجعه‌ی بزرگتری در راه است. مگر با راه‌های آرام‌تری مثل گاز اشک‌آور  نمی‌توان مردم را از محل اعتراض متفرق کرد؟ پاشیدن آب بر روی مردم در سرما کار درستی نیست اما آیا نمی‌شد با این روش اوضاع را کنترل کرد؟ مگر مسئولان انتظامی برای این‌گونه اغتشاشات دوره ندیده‌اند که ما باید با داشتن تجربه حادثه اعدامی‌ها باز هم شاهد چنین حوادثی باشیم؟ مگر فرماندهی انتظامی استان و شهرستان امکانات کنترل مسالمت‌آمیز یک اعتراض را در اختیار ندارد و اگر دارند چرا نمی‌توانند از آنها استفاده کنند؟
 پاسخگوی افکار عمومی باشید
مسئولان امنیتی تصمیم گرفته‌اند که خبررسانی این حادثه از سوی فرماندار سیرجان به عنوان رییس شورای تامین صورت بگیرد ولی پاسخ به این سؤال‌ها را فقط مسئولان انتظامی می‌توانند بدهند.
در رابطه با این موضوع که این اعتراض شدید بوده و با توجه به نزدیک بودن به منابع سوخت شرکت نفت می‌توانست به یک فاجعه تبدیل شود شکی نیست. با علم به این موضوع که فضا در این‌گونه اعتراض‌ها به حدی ملتهب است که تصمیم‌گیری را دچار مشکل می‌کند، باید گفت که مدیریت کارآمد، تصمیم‌گیری در زمان بحران است. هنوز بعد از گذشت چند سال مجموعه‌ی فرماندهی انتظامی استان پاسخ شفافی به ماجرای اعدامی‌ها نداده و زخم آن تازه است. امیدواریم این بار مسئولان انتظامی استان به افکار عمومی اهمیت داده و پاسخ شفافی در رابطه با چگونگی این حادثه دردناک بدهند تا بلکه بخشی از آسیبی که به این مردم وارد شده التیام یابد.