گفتوگو با دبیر شورای ترافیک پیرامون طرح جامع ترافیکی
قانون‌مداران متضرر می‌شوند
ناصر صبحی
شاید بدبینانه به نظر برسد اما بدون شک اگر برای ترافیک سیرجان، فکر عاجلی نشود، ظرف چند سال آینده تبدیل به یک اَبَرچالش خواهد شد. اکثر مباحث مربوط به ترافیک به شدت گسترده و لایه‌به‌لایه هستند. از ساختمان‌سازی تا فرهنگ و از کمبود نیرو در پلیس راهور و پلیس ساختمان تا کمیسیون ماده 100، هر یک به فراخور سهم و دلیلی در وضعیت امروز ترافیکی شهر دارند. همچنین روند افزایش تخلفات ترافیکی به خصوص در بحث تخلفات ساکن عملا به سمتی رفته که فرد پایبند قانون در حال متضرر شدن است. در نتیجه آن‌چه در شهر مشاهده می‌کنیم نه تنها ترویج قوانین و فرهنگ صحیح رانندگی نیست که برعکس، به شکلی غیرمستقیم با ترویج روزافزون بی‌قانونی و بی‌فرهنگی مواجه هستیم. به همین دلیل وقتی تصمیم گرفتیم با علی بیگلری؛ دبیر شورای ترافیک و معاون امور عمرانی فرمانداری مصاحبه کنیم، تصمیم بر محدود بودن بحث بود. اما با برنامه جامع ترافیکی شورای ترافیک روبرو شدیم. برنامه‌ای که طبق ادعای بیگلری به طور جامع و از چند منظر تمام مباحث ترافیکی را پوشش داده است و اجرای برخی از موارد آن آغاز شده و برخی دیگر نیز پس از ابلاغ نهایی اجرایی خواهند شد. به همین منظور طی گفتوگو در حد امکان به بررسی و ثبت ابعاد برنامه جامع ترافیکی پرداختیم تا سندی برای بررسی میزان اثر این طرح در آینده در دست داشته باشیم.
از جدیدترین مصوبات شورای ترافیک برای‌مان بگویید.
اتفاقات خوبی در سطح شهرستان افتاده. ما برنامه جامع کاهش تصادفات را داریم که به صورت کشوری ابلاغ شده و در همین راستا و در سه بخش، پروژه‌هایی را تعریف کردیم. بیشتر در بحث افزایش ایمنی و کاهش تصادفات ناشی از مشکلات زیرساختی است با هدف کاهش سالانه 10 درصد تلفات درون شهری.
آن سه بخش که گفتید شامل چه مواردی هستند؟
رفع مشکلات زیرساختی شامل ممیزی معابر، رفع نقاط حادثه‌خیز، محدودیت‌های سرعت، تسهیلات، معاینه فنی و سایر اقدامات که کم‌هزینه و زود‌بازده باشند. خلاصه این پروژه‌ها شامل شناسایی محدودیت‌های حادثه‌خیز شهری با توجه به گزارش پلیس راهور که حداقل 35 در شهر مورد مطالعه قرار گرفته و توسط مشاوران ترافیکی شهرداری با هزینه 400 میلیون تومان تهیه شده است. این موارد تا سال 1400 انجام خواهند شد.
برآورد هزینه اجرا چقدر است؟
در تمام پروژه‌ها شهرداری باید برآورد و اعلام کند. فعلا هزینه مشاوران 400 میلیون تومان شده است. پس بخش اول شد شناسایی، بخش دوم؛ آشکارسازی و اولویت‌بندی نقاط حادثه‌خیز است که شامل طراحی یا بازطراحی هندسی است. بحث دیگر، آرام‌سازی جریان ترافیکی در محله‌های پرازدحام، پرخطر یا جاذب‌سفر مثل بازارها، اماکن مذهبی، فروشگاه‌های بزرگ یا مراکز درمانی. حداقل نصب 30 مورد سرعت‌کاه آسفالتی با اعتبار یک میلیارد تومان تصویب و در حال اجرا است.
این موضوع سرعت‌کاه‌ها عجیب و غریب است.
این‌ها استاندارد هستند. در مجموع بد نیست. از نظر ما از سرعت‌گیرها خیلی بهتر است. سرعت‌گیرها هم بازدارنده نبود، هم به ماشین آسیب می‌زد هم نوع پلاستیکی‌اش زود خراب می‌شد.
سرنوشت مواردی که الان وجود دارند اما استاندارد نیستند چه می‌شود؟
مصوب شده‌اند که حتما جمع شوند. این‌ها گاهی موجب تصادف هم می‌شوند.
موضوع بعدی در راستای اقدامات زیرساختی، مکان‌یابی و نصب دوربین کنترل سرعت و پایش تصویری را داریم و احداث مرکز مانیتورینگ شهرداری. در نهایت پلیس راهور، تخلفاتی نظیر عبور از خطوط عابر پیاده، رد شدن از چراغ قرمز و سایر تخلفاتی را که در تقاطع‌ها اتفاق می‌افتد، رصد و اعمال قانون می‌کند. برنامه امسال افزایش 8 دستگاه دوربین نظارتی است.
یعنی تعداد دوربین‌ها جمعا به 40 مورد خواهند رسید؟
بله. چهار مورد هم چراغ راهنمایی اضافه می‌شود. نصب 450 عدد تابلوی راهنمایی هم جزو برنامه‌های سال 98 است.
تمام موارد قبل از سال اجرا خواهند شد؟
این‌ها که گفتم تا پایان سال اجرا می‌شوند. مورد بعدی، خرید سامانه هوشمند ثبت تخلفات ساکن است. شهرداری یک دستگاه خودرو که به دوربین مجهز شده را در اختیار پلیس راهور قرار می‌دهد و این خودرو همین‌طور که در سطح شهر می‌چرخد، تمام تخلفات ساکن را ثبت می‌کند...
فکر کنم حدود 4 ماه پیش بود که به مهلت 6 ماهه خرید و تجهیز این خوردو اشاره کردید اما هنوز که خبری نشده.
ما مصوبه شورای ترافیک را که در حوزه کاری ماست انجام دادیم. بعد مصوبه شورای شهر باید گذرانده شود و بعد بیاید کمیته انطباق فرمانداری تا تایید شود. الان کار تا به این‌جا رسیده. می‌ماند بحث خرید که شهرداری باید از طریق سامانه ستاد و برگزاری مناقصه اقدام کند. باید از شهرداری پیگیر شویم که چرا هنوز انجام نشده است.
در مورد خط‌کشی‌های ترافیکی هم برنامه‌ای دارید؟
بله. خط‌کشی معابر را هم داریم که به طور مستمر انجام می‌شود. این مورد جزو ایجاد تسهیلات برای عابران پیاده است که موراد دیگری مثل پیاده‌روی مناسب، نصب پل عابر پیاده و نصب جداول با ارتفاع پیاده را در برمی‌گیرد.
شما در مورد خط‌کشی از لفظ مستمر استفاده کردید ولی در اکثر خیابان‌ها نشانی از خط‌کشی دیده نمی‌شود.
این در مورد سال 98 است. شهرداری به طور مستمر پیاده‌رو‌سازی را انجام می‌دهد یا خط‌کشی را دارد. فکر می‌کنم خط‌کشی برای مناقصه در سامانه ستاد هم گذاشته شده اما به خاطر نوسانات قیمت رنگ کسی شرکت نکرده.
الان تقریبا نزدیک به آخر سال هستیم و خیلی از خیابان‌ها خط‌کشی ندارند.
بله. شهرداری کارش را انجام داده ولی وقتی کسی در مناقصه شرکت نمی‌کند، باید طبق قانون در مراحل بعدی تکرار شود. وگرنه خط‌کشی مصوب شده، اعتبارش هم هست و در سامانه هم اقدام شده ولی متقاضی ندارد.
پس با این احوال ممکن است حتا تا پایان سال هم خط‌کشی انجام نشود.
نه، تا پایان سال انجام می‌شود.
روند سامانه ستاد چگونه است؟ اگر چند بار مناقصه گذاشته شود اما متقاضی نباشد، تکلیف چیست؟
این را باید دوستان مالی اظهارنظر کنند چون ما دستگاه اجرایی نیستیم. دوستان شهرداری گفتند مشکل مربوط به نوسانات قیمت رنگ است. بحث بعدی، ارزیابی مراکز معاینه فنی است که به صورت دوره‌ای از دفتر فنی استانداری، فرمانداری، شهرداری و پلیس راهور بازدید می‌شوند و کنترل صحت دستگاه‌ها ارزیابی می‌شوند. مورد بعدی، تکمیل و بهره‌برداری پایانه مسافربری است که کارهای نهایی‌اش دارد انجام می‌شود. توسعه حمل و نقل عمومی، ایجاد پیاده‌روها، خط ایمن دوچرخه و موارد دیگر که در برنامه شهرداری است. بحث بعدی، مربوط به مسایل فرهنگی است که با هدف آموزش، اطلاع‌رسانی و ارتقا فرهنگ ایمنی و ترافیک در آحاد جامعه انجام می‌شود.
این مسایل فرهنگی شامل چه مواردی می‌شوند؟
تیتروار بگویم، شامل آشکارسازی و اعلام معابر پرتصادف و محدوده‌های حادثه‌ساز به وسیله نصب تابلو و بنر در محل جهت افزایش دقت رانندگی، نصب بنر، تابلو و بیلبورد در معابر با محتوای رعایت و احترام به قوانین در زمان رانندگی. چون مشکل ما مهارت در رانندگی نیست، مشکل ما فرهنگ رانندگی است.
چه میزان بودجه برای چنین مواردی در نظر گرفته شده؟
بودجه خاصی در این‌جا در نظر گرفته نشده چون موردی است. ولی این تابلوها با همکاری شهرداری، پلیس راهور، دهیاری‌ها و موسسه معراج اندیشه که کارهای فرهنگی می‌کند، نصب خواهند شد.
دلیل حضور موسسه معراج اندیشه چیست؟
خواستیم به دوستان کمک کنند. ما سه کمیته در زیرمجموعه شورای ترافیک داریم. کمیته فنی که مسایل را قبل از آمدن به شورای ترافیک چکش‌کاری می‌کند، کمیته ایمنی که اعضای خاص خودش را دارد و در بحث ایمنی،کاهش تصادفات و دلایل حوادث بحی می‌شود و کمیته فرهنگی. ما از معراج اندیشه به عنوان یک موسسه فرهنگی کمک می‌گیریم که متن و عکس‌های به کار رفته در تابلوها موثر باشند.
پس این موسسه پیمانکار محسوب می‌شود؟
نه. فقط کمک می‌گیریم و خودشان باید هزینه‌ها را متقبل شوند.
چه فایده‌ای برای‌شان دارد؟
خُب این موسسه در راستای مسئولیت‌های اجتماعی گل‌گهر عمل می‌کند. ما خواهش کردیم بیایند و در بحث پیشگیری از حوادث و جلوگیری از آسیب‌های وارده به جامعه و خانواده‌ها کمک کنند. بحث بعدی ارتقای ایمنی سرویس‌های دانش‌آموزی از طریق آموزش حضوری و میدانی، آموزش به رانندگان ادارات و رانندگان حمل و نقل عمومی است.
مورد خاصی بوده که روی این دسته از رانندگان متمرکز شدید؟
نه، بیشتر به دلیل اهمیت کار و ایمنی مسافران است. ولی در عین حال مثلا شاید یک راننده اتوبوس اگر در حین رانندگی دقت نکند، منجر به ایجاد ترافیک شود. مثلا شاید راندگان قدیمی‌تر خیلی توجه به این موراد نداشته باشند. اگر این دوستان، رانندگان تاکسی‌ها و سرویس‌های مدارس قوانین را رعایت کنند، به تسهیل امور و روان شدن ترافیک کمک می‌شود. مثلا در ساعت تعطیلی مدارس، رانندگان سرویس مدارس باید بدانند نباید خیابان را ببندد.
ضمانت قانونی اجرای این موارد چیست؟
بحث ما الان فرهنگی است. ضمانت قانونی که همان اعمال قانون است اما ما به این نتیجه رسیده‌ایم که باید کار فرهنگی کنیم و اعمال قانون به تنهایی جوابگو و بازدارنده نیست. مثلا در بحث بستن کمربند ایمنی، همین کارهای فرهنگی نقش داشت.
در مورد برنامه‌های دیگر فرهنگی باید به بحث آموزش قوانین رانندگی به دانش‌آموزان در پارک ترافیک اشاره کنم. در هر سال تحصیلی 3 هزار دانش‌آموز توس پلیس راهور آموزش داده می‌شوند. برای دانشجویان و موسسات آموزش عالی هم آموزش در نظر گرفتیم. همچنین با توجه به نقش موثری که روحانیون دارند، قصد داریم ضمن آموزش به ایشان، بخواهیم از تریبون و منبری که در اختیار دارند برای ترویج فرهنگ رانندگی و رعایت قوانین به مردم استفاده کنند. ساخت فیلم، کلیپ، انیمیشن، مصاحبه و گزارش با مضمون هشدار و ارتقای فرهنگ ترافیکی. همچنین آموزش همگانی امداد وکمک‌های اولیه که هر سال 500 نفر از شهروندان و 300 نفر از کارمندان توسط دانشگاه علوم پزشکی و هلال احمر انجام خواهد شد. همان‌طور که گفتم هدف ما اجرای برنامه جامع کاهش تصادفات و 10 درصد کاهش در هر سال است. ما طی 3 سال گذشته، هر سال کاهش تلفات را داشتیم.
وضعیت آمار حوادث ترافیک چطور است؟
ببینید، هدف ما کاهش تلفات و کشته‌ها است. طی این 3 سال تعداد کشته‌های ما در حوادث درون شهری که پلیس راهور مدیریت می‌کند، کاهش داشته.
حوادث چطور؟ کاهش داشته یا افزایش؟
آمار دقیق حوادث را ندارم. مورد دیگری که باید در بحث برنامه جامع به آن اشاره کنم، اجرا و اعمال قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی با هدف آشنایی و افزایش احترام به قوانین و نهادینه شدن قوانین و تحکم