آموزش‌های لازم به سالمندان در مواجه با حوادث خانگی
علیرضا شیخ‌اوشاغی*
سالمندان به علت تغییرات جسمی و حرکتی ناشی از کهولت از جمله کاهش بینایی و شنوایی، ضعف تعادل و مصرف داروها و نامناسب بودن شرایط محیط، بیشتر در معرض حوادث خانگی از جمله سقوط و زمین خوردن قرار می‌گیرند.
در دوره سالمندی، افراد باید بیشتر مراقب خود باشند. زیرا در صورت بروز حادثه، احتمال آسیب‌‌دیدگی و شکستگی بیشتر می‌شود و مدت زمان لازم برای ترمیم زخم‌ها و بهبودی طولانی‌تر است. به علاوه باعث بستری‌شدن طولانی‌تر فرد سالمند و افزایش وابستگی وی می‌شود.
شایع‌ترین حادثه در دوران سالمندی، افتادن و زمین خوردن است که گاهی به علت عوامل موجو‌د در محیط زندگی پیش می‌آید. مانند لیز بودن کف حمام و کافی نبودن نور راه پله‌ها. گاهی نیز علت زمین‌خوردن مربوط به خود فرد است. به عنوان مثال به علت تغییر فشارخون و سرگیجه، تعادل فرد به هم خورده و به زمین می‌افتد. برای پیشگیری از حوادث، باید محیط زندگی سالمند را تا جایی که امکان دارد با شرایط سالمندی سازگار نمود و علل ایجاد‌کننده را برطرف کرد.
از محیط خانه شروع کنید
پله‌ها
شایع‌ترین محل زمین خوردن، پله‌ها هستند. معمولا این اتفاق در پله آخر ایجاد می‌شود. جایی که ممکن است به اشتباه تصورکنیم پله‌ها تمام شده‌اند.
- هنگام بالا و پایین رفتن از پله‌ها، حتما چراغ راه‌پله و پاگرد را روشن کنید تا نور کافی باشد.
- لبه پله‌ها را با چسباندن نوار رنگی یا رنگ کردن مشخص کنید تا انتهای پله بهتر دیده شود.
- وجود نرده در کنار پله ضروری است. بهتر است در هر طرف راه پله نرده وجود داشته باشد و طول آن به اندازه طول راه‌پله باشد.
- در صورتی که روی پله‌ها را فرش یا موکت پوشانده‌اید، حتما باید به وسیله پیره‌های مخصوص آن را به پله ثابت کنید.
آشپرخانه
- کفپوش آشپزخانه نباید لیز باشد.
- اشیاء مورد استفاده در آشپرخانه را در قفسه‌های پایین کابینت بگذارید تا دسترسی به آنها آسان باشد و جلو دست و پای شما را نگیرد.
- از چهارپایه محکم استفاده کنید و هرگز از صندلی به جای چهارپایه استفاده نکنید.
حمام
-راهروی ورودی حمام و دستشویی نور کافی داشته باشد.
- از دمپایی‌هایی استفاده کنید که کف آن لیز نباشد.
- از پادری‌های پلاستیکی مخصوصی که از لیز خوردن جلوگیری می‌کند برای کف حمام استفاده کنید.
- میله‌هایی را به عنوان دستگیره بر روی دیوار حمام نصب کنید .
- صابون و موادشوینده را در ظرفی نگه دارید که به راحتی قابل دسترسی باشد تا از افتادن شما به علت سرخوردن جلوگیری کند.
اتاق
- کلید برق اتاق باید در نزدیک‌ترین محل به درب ورودی باشد تا مجبور نباشید برای روشن کردن لامپ، در تاریکی راه بروید.
- تلفن باید در نزدیکی محل خواب و نشستن‌تان باشد تا در زمان پاسخگویی که با عجله بلند می‌شوید زمین نخورید.
- اگر روی تخت می‌خوابید، تختی را انتخاب کنید که بلندی آن طوری باشد که پای شما به زمین برسد.
- فرش کف اتاق را طوری قرار دهید که پا به آن گیر نکند.
- لبه همه موکت ها به طور یکنواخت و کامل به کف اتاق بچسبد.
- پتو یا روفرشی روی فرش پهن نکنید، زیرا امکان جمع شدن و لیز خوردن و گیر کردن به پا را زیاد می‌کند.
- وسایل خانه را طوری بچینید که سر راه نباشند. به‌خصوص در مسیر اتاق خواب به توالت و آشپزخانه
- در مورد وسایل برقی مثل تلویزیون و... دقت کنید که سیم آنها از کنار دیوار رد شده و در مسیر عبور و مرور نباشد.
- بهتر است که بین اتاق‌ها و دستشویی و حمام اختلاف سطح یا پله وجود نداشته باشد.
- از پوشیدن لباس‌های بلند که در هنگام راه‌رفتن مشکل‌ساز می‌شود خودداری کنید.
- در صورت نیاز حتما از عینک استفاده کنید.
- فقط در صورت نیاز از عصا استفاده نمایید .
- هنگامی که برای شما حادثه هر چند کوچک اتفاق افتاد از اطرافیان کمک بخواهید و به پزشک مراجعه کنید.
* واحد ایمنی بیمار بیمارستان دکتر غرضی سیرجان